ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ

Στην αδενομύωση (adenomyosis) μέρος του ενδομητρίου (του υμένα που καλύπτει τη μήτρα) αρχίζει να διεισδύει μέσα στα μυώδη τοιχώματα της μήτρας όπου και μεγαλώνει. Η αδενομύωση μπορεί να κάνει τη μήτρα να μεγεθυνθεί αρκετά, ακόμα και δύο φορές.

Η πάθηση είναι πιθανότερο να συμβεί στα χρόνια της γονιμότητας σας και μετά τη γέννηση των παιδιών. Πιο συχνά εμφανίζεται στις ηλικίες 30-35 ετών.

Η αδενομύωση είναι δυο τύπων: η διάχυτη που αφορά όλη την μήτρα, και η περιορισμένη που αφορά συγκεκριμένα σημεία. Οι γυναίκες με αδενομύωση συχνά έχουν και ενδομητρίωση (όταν η επένδυση της μήτρας εμφυτεύεται έξω από τη μήτρα). Η περιορισμένη αδενομύωση μοιάζει πολύ με τα ινομυώματα και χρειάζεται εμπειρία από τον γιατρό να καταλάβει τη διαφορά. Η περιορισμένη μορφή παρατηρείται πιο συχνά στις νεώτερες ηλικίες ενώ η διάχυτη σε μεγαλύτερες γυναίκες.

Πολλές γυναίκες με αδενομύωση δεν έχουν συμπτώματα. Όταν υπάρχουν συμπτώματα αυτά συνήθως είναι:

• Κράμπες περιόδου οι οποίες διαρκούν σε όλη την περίοδο και χειροτερεύουν όσο μεγαλώνει η ασθενής (δυσμηνόρροια).
• Παρατεταμένη, υπερβολική αιμορραγία κατά την περίοδο.
• Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή.

Αν και η κατάσταση μπορεί να είναι επώδυνη, γενικά είναι ακίνδυνη. Η αιτία της αδενομύωσης είναι άγνωστη. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η πάθηση σχετίζεται με τον τοκετό. Μια φλεγμονή του ενδομητρίου μετά τον τοκετό μπορεί να είναι η αιτία. Σύμφωνα με μια άλλη θεωρία, τα αρχέγονα βλαστικά κύτταρα μπορεί να εισχωρήσουν στους μύες της μήτρας προκαλώντας αδενομύωση.

Ανεξάρτητα από την αιτία, η πάθηση σχετίζεται με τα οιστρογόνα στο σώμα μιας γυναίκας. Όταν η παραγωγή των οιστρογόνων μειώνεται (όπως συμβαίνει κατά την εμμηνόπαυση) η αδενομύωση μετριάζεται.

Η διάγνωση μπορεί να γίνει με:

• Γυναικολογική εξέταση που αποκαλύπτει διογκωμένη μήτρα.Κατά τη γυναικολογική εξέταση ο γιατρός σας μπορεί να ανακαλύψει ότι η μήτρα σας είναι διογκωμένη και ευαίσθητη. Αυτό μαζί με τις παρατεταμένες επώδυνες κράμπες και την υπερβολική αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση δείχνει αδενομύωση.

• Υπερηχογραφική απεικόνιση της μήτρας.Το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία μπορεί να βοηθήσουν στη διάγνωση. Ωστόσο, η αδενομύωση είναι μια πάθηση που στον υπέρηχο συγχέεται εύκολα με τα ινομυώματα.

• Μαγνητική τομογραφία (MRI) της μήτρας

Η αδενομύωση συνήθως εξαφανίζεται μετά την εμμηνόπαυση, γι’ αυτό η θεραπεία μπορεί να εξαρτηθεί από το πόσο κοντά βρίσκεστε σε αυτό το στάδιο της ζωής. Δεδομένου ότι η πάθηση είναι «οιστρογόνο-εξαρτώμενη», η εμμηνόπαυση αποτελεί τελικά την φυσική θεραπεία.

Οι θεραπευτικές επιλογές για αδενομύωση περιλαμβάνουν:

• Αντι-φλεγμονώδη φάρμακα.  Εάν έχετε ιδιαίτερα έντονο πόνο κατά τις ημέρες της εμμηνορρυσίας, ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η δικλοφαινάκη (Voltaren), η νιμεσουλίδη (Mesulid), η ιβουπροφαίνη (Brufen) κ.ά., για τον έλεγχο του πόνου.  Με την έναρξη ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου 2-3 ημέρες πριν από ημερομηνία που περιμένετε την περίοδό σας και συνεχίζοντας να το παίρνετε και  κατά τη διάρκεια της περιόδου σας, μπορεί να μειωθεί και η υπερβολική ροή του αίματος.
• Ορμονικά φάρμακα. Ελέγχοντας τον εμμηνορροϊκό κύκλο σας μέσω χαπιών από συνδυασμό οιστρογόνων-προγεστερόνης ή μέσω των ορμονών που καταστέλλουν την εμφάνιση της περιόδου μπορεί να μειωθεί και να αντιμετωπισθεί η βαριά αιμορραγία και ο πόνος που συνδέεται με αδενομύωση. Προγεστίνη σε χάπια ή το ενδομητρικό σπείραμα (σπιράλ Mirena: μια ενδομήτρια συσκευή που περιέχει προγεστίνη) συχνά οδηγεί σε αμηνόρροια – απουσία εμμήνου ρύσης – το οποίο μπορεί να παρέχει ανακούφιση και σας καλύπτει και σε περίπτωση που επιθυμείτε αντισύλληψη.
• Υστερεκτομή. Εάν ο πόνος σας είναι πολύ σοβαρός, οι διάφορες θεραπείες έχουν αποτύχει και η ηλικία της αναμενόμενης εμμηνόπαυσης είναι αρκετά χρόνια μακριά, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει χειρουργική επέμβαση για να αφαιρέσει τη μήτρα σας (υστερεκτομή). Η αφαίρεση των ωοθηκών σας δεν είναι αναγκαία για τον έλεγχο της αδενομύωσης.